Namens de Bond van Cannabis Detaillisten (BCD) hebben we begin juli een brief gestuurd aan de programmacommissies van de politieke partijen. Met daarin een duidelijke boodschap: veranker het Nederlandse coffeeshopmodel in de wet. Want het experiment is geen losstaande proef. Het is de kans om eindelijk door te pakken. Nederland heeft een uniek en bewezen model: verkoop via gereguleerde verkooppunten, met een duidelijke rol voor volksgezondheid en openbare orde. Maar dat model is nooit afgemaakt. De achterdeur werd gedoogd. Nu we eindelijk grip krijgen op de hele keten – van productie tot verkoop – is het tijd om keuzes te maken.

In onze brief vragen we partijen onder andere om:

• het experiment te erkennen als essentiële stap richting regulering;
• coffeeshops wettelijk te verankeren als alternatief voor de illegale markt;
• toe te werken naar een transparant en controleerbaar wettelijk kader;
• en te voorkomen dat we worden ingehaald door internationale modellen die niet aansluiten op onze praktijk.

Waarom het nú moet

De eerste praktijkervaringen uit het experiment laten zien dat regulering werkt, mits de randvoorwaarden kloppen. In de deelnemende gemeenten blijkt het systeem uitvoerbaar en beheersbaar. Telers, distributeurs, coffeeshops en gemeenten werken constructief samen. Er wordt geproduceerd, geleverd en verkocht binnen duidelijke afspraken. Maar zolang dit systeem niet wettelijk is verankerd, blijft het kwetsbaar.

Een stabiel en geloofwaardig aanbod is cruciaal. De tijdelijke uitzondering op de handhaving bij hasj maakt duidelijk wat er gebeurt als gereguleerde producten onvoldoende beschikbaar zijn: consumenten wijken uit naar de straat. Daarmee verdwijnt de controle. Terwijl dat juist is wat regulering probeert terug te winnen.

Tegelijkertijd neemt de sector verantwoordelijkheid. Medewerkers worden opgeleid, leeftijdscontrole is streng, en er is geïnvesteerd in transparantie, naleving en voorlichting. Via een onafhankelijk keurmerk zijn eisen gesteld aan bedrijfsvoering en productkwaliteit. Dit zijn geen vrijblijvende initiatieven, maar bewuste stappen om te laten zien dat regulering ook in de praktijk werkt.

Maar wat vaak vergeten wordt, is misschien wel het belangrijkste: de coffeeshop is een plek waar de community samenkomt. Geen anoniem verkooppunt, maar een sociale ruimte. Toegankelijk, herkenbaar, en laagdrempelig. Een plek waar mensen zich veilig voelen, waar voorlichting wordt gegeven, en waar consumptie bespreekbaar is. Die rol verdwijnt als we overstappen op internationale modellen met clubs en verenigingen die geen binding hebben met de omgeving en geen aanspreekpunt kennen.

Nederland heeft iets opgebouwd dat werkt: controleerbaar, lokaal ingebed, en gericht op volksgezondheid. Maar zonder wettelijke verankering blijft het tijdelijk. En wat te lang tijdelijk blijft, verliest op termijn z’n bestaansrecht, ook internationaal.

Het aankomende kabinet beslist; laat je stem niet verdampen!

Zoals bij eerdere verkiezingen voeren wij – samen met Stichting Maatschappij en Cannabis – ook dit jaar weer campagne om de opkomst onder stemgerechtigden te bevorderen. Via de Cannabis-Kieswijzer (www.cannabis-kieswijzer.nl) brengen we de standpunten van politieke partijen ten aanzien van coffeeshops en cannabisbeleid overzichtelijk in beeld. De campagne is niet partijgebonden, maar gericht op het stimuleren van democratische betrokkenheid in een groep die vaak ondervertegenwoordigd is bij verkiezingen.

We verspreiden posters, flyers, filtertips en andere stemmaterialen in coffeeshops door het hele land. Daarmee bereiken we dagelijks duizenden bezoekers op een plek die ze vertrouwen. Want ook wie zich niet actief bezighoudt met politiek, wordt er wél door beïnvloed. Zeker in een sector waar wet- en regelgeving directe gevolgen heeft voor ondernemers, consumenten én de samenleving als geheel. Stemmen is daarom niet alleen een recht, maar ook een manier om gehoord te worden in een beleidsdossier dat te lang over onze hoofden heen is gevoerd.

De evaluatie van het experiment komt in de volgende kabinetsperiode. En daarmee ook het besluit: wordt het coffeeshopbeleid eindelijk verankerd in wetgeving of wordt het hele experiment afgebouwd, en keren we terug naar het oude gedoogbeleid? Gaan we door met de opbouw van een transparante en controleerbare keten, of blijft het bij een half afgemaakt model dat op papier bestaat, maar in de praktijk geen zekerheid biedt?

Wat er op het spel staat is meer dan alleen een beleidskeuze. Het gaat om vertrouwen, rechtszekerheid en de vraag of Nederland bereid is om verantwoordelijkheid te nemen voor een aanpak die al decennialang bewezen werkt. Wij hopen dat politieke partijen de moed tonen om dit moment aan te grijpen. Om het model te verdedigen, uit te bouwen, en juridisch te borgen – zodat het coffeeshopbeleid niet verdwijnt in de marge, maar eindelijk de plek krijgt die het verdient.

Wil je de brief en de volledige toelichting lezen? Laat het ons weten.