Nationale Drugmonitor 2017 – WODC en het Trimbos Instituut

Hieronder volgt een beschrijving van de laatste ontwikkelingen uit het Jaarbericht 2017. De tabellen 1a en 1b geven een overzicht van de laatste cijfers over het middelengebruik en de drugscriminaliteit. Het volledige rapport is te downloaden via onderstaande link. 

Ontwikkelingen in het Drugsbeleid

Nieuwe Opiumwetmiddelen

Per 25 mei 2017 is een aantal middelen op lijst I van de Opiumwet geplaatst: PVP, acetylfentanyl en 4-FA. Het middel fenazepam is op lijst II geplaatst.

Verruiming sluitingsbevoegdheden panden

Een wetsvoorstel tot uitbreiding van artikel 13b Opiumwet (Verruiming sluitingsbevoegdheid) is in augustus 2017 aan de Tweede Kamer aangeboden. Dit wetsvoorstel regelt dat de bevoegdheid van de burgemeester om woningen of andere panden te sluiten ook geldt in geval van strafbare voorbereidingshandelingen voor het bereiden of telen van drugs (er voorwerpen of stoffen aanwezig zijn die daar duidelijk voor bestemd zijn).

Gevolgen strafbaarstelling voorbereidingshandelingen

Na het inwerking treden van art. 11a Opiumwet zijn growshops gesloten, maar hebben zij zich ook vaak aangepast aan de nieuwe wetgeving. Die aanpassing bestaat onder andere uit de verkoop van goederen vanuit verschillende plaatsen, en het gebruik van internet. Verder lijkt het verkrijgen van kweekbenodigdheden in Nederland lastiger te worden en lijken die ook vaker uit het buitenland te worden gehaald.

Ingezetenencriterium heeft landelijke gelding

In een arrest van 30 september 2016 heeft de Hoge Raad geoordeeld dat het ingezetenencriterium landelijke gelding heeft en dat het niet alleen geldt in gemeenten waar overlast als gevolg van drugstoerisme wordt ervaren.

Wetsvoorstel Wet gesloten coffeeshopketen

Op 21 februari is het initiatiefwetsvoorstel Wet gesloten coffeeshopketen aangenomen in de Tweede Kamer. Het wacht op behandeling in de Eerste Kamer. De bedoeling van het wetsvoorstel is de hele keten rond de coffeeshops transparant te regelen. Het belangrijkste voorstel is om een systeem in te stellen van ministeriële ontheffingen aan beroeps- en bedrijfsmatige telers, te verlenen door de Minister van VWS.

Scenariostudie

Er heeft een ambtelijke exercitie plaats gevonden waarbij gekeken is naar de praktische gevolgen van drie mogelijke toekomstige scenario’s met betrekking tot het cannabisbeleid (teelt en verkoop). De scenario’s bestonden uit reguleren van teelt en verkoop, gedogen en verbieden. 

Middelenonderzoek bij geweldplegers

Om geweld onder invloed van alcohol en drugs terug te dringen, hebben opsporingsambtenaren sinds 1 januari 2017 de bevoegdheid om verdachten van geweldsdelicten te bevelen mee te werken aan een test naar het gebruik van alcohol of drugs. Als de middelentesten uitwijzen dat een verdachte het geweldsdelict onder invloed van drank of drugs heeft gepleegd, kan dat nadrukkelijker en systematischer meegewogen worden in de door de Officier van Justitie te vorderen straf en de door de rechter op te leggen straf.

Rijden onder invloed van drugs

De politie heeft sinds 1 juli 2017 de bevoegdheid de speekseltest te gebruiken om rijden onder invloed van drugs vast te kunnen stellen. In een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) zijn grenswaarden vastgelegd voor zowel alcohol als drugs in het bloed, voor zowel enkelvoudig gebruik als gecombineerd gebruik van drugs en van drugs en alcohol of geneesmiddelen.

Wet aanpak woonoverlast

Vanaf 1 juli 2017 kan woonoverlast, waaronder bepaalde vormen van drugsoverlast (bijvoorbeeld een penetrante wietlucht) wettelijk worden aangepakt. De burgemeester is bevoegd tot het geven van een gedragsaanwijzing aan overlastgevers.

Intensivering van de aanpak van synthetische drugs en cannabisteelt in Zuid-Nederland

De Taskforce en de Intensivering Zuid-Nederland van politie en Openbaar Ministerie worden in 2017 voortgezet en versterkt.

Post/pakket interventieteam: drugs via internet

Om verzending van drugs en andere illegale waren via internet tegen te gaan, is sinds september 2016 het project Post/Pakket Interventieteam (PIT) actief. Daarin wordt nauw samengewerkt tussen politie, OM en POSTNL. Door POSTNL worden post en pakketten met drugs onderschept en daarna worden deze door de opsporingsambtenaren en onderzoekers van het NFI nader onderzocht en afgehandeld.

Drugsdumpingen bestreden

Bestrijding van drugsdumpingen krijgt in 2016 en 2017 voortgezette aandacht. Om te voorkomen dat er drugsafval geloosd wordt is het opsporen van de bron van het afval, het drugslaboratorium, belangrijk. De politie werkt aan een werkwijze waarbij de dumping in eerste instantie zowel vanuit het milieu- als het algemene opsporingsperspectief wordt benaderd. Een dumping is een plaats delict, waarvan eerst de sporen veilig gesteld moeten worden en die vervolgens opgeruimd kan worden.