Het “Amsterdamsche “Toeristenoverlast”-debat

De VVD in Amsterdam wil het aantal coffeeshops verminderen en buitenlanders de toegang ontzeggen, in de strijd tegen toeristenoverlast. (VOC) Columnist Mario Zwart windt zich op.

Ja, ook ik erger me aan het overvolle centrum van Amsterdam. Vrijgezellenfeesten met kunstpiemels, dronken Britten, voordringende Chinezen, luidruchtig blowende Italianen, slingerende Spanjaarden op huurfietsen: je wordt er inderdaad gek van. Maar het sluiten van coffeeshops is niet het juiste antwoord.

Overlast door toerisme komt niet door coffeeshops

Het toerisme neemt over de hele wereld sterk toe en ook de overlast stijgt. Steden als Venetië, Praag, Berlijn en Parijs kraken onder het massatoerisme; buurtbewoners demonstreren er tegen toeristen en tegen AirBnB. Merk op dat dit allemaal steden en landen zijn zonder coffeeshops.

Ook Amsterdam kende een explosieve stijging van het toerisme. En dat terwijl, dit is minder bekend, al sinds midden jaren ’90 het aantal Amsterdamse coffeeshops juist sterk is gedaald. Al met al wordt de theorie “het is zo druk in Amsterdam en dat komt door de coffeeshops” niet door de feiten ondersteund.

Wat zijn dan wél de oorzaken van het massatoerisme? Dat weten we prima: gestegen welvaart, goedkope vliegtickets, een ruim aanbod aan hotels en, niet te vergeten, AirBnB.

Voor de hand liggende maatregelen zijn dan ook: minder hotel- en AirBnB-kamers en duurdere vliegreizen. Nu is een gelukkig toeval dat de gemeente Amsterdam 20% van de aandelen van Schiphol bezit. De Nederlandse staat heeft 70% van de aandelen, dus Amsterdam hoeft maar één medestander te vinden om de luchthaven-tarieven te verhogen. Maar Schiphol en de luchtvaart zijn binnen de VVD zo ongeveer heilig. Is dat de reden dat Daan Wijnants en Claire Martens kozen voor hun gemakkelijke aanval op de coffeeshops?

Mag dan de Mellow Yellow weer open, VVD?

De wietpas, “de coffeeshop slegs vir Hollanders”, is in 2012 bedacht door toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten (VVD), gebaseerd op sjoemelonderzoek van het WODC. Burgemeester Van der Laan zag er, terecht, niks in. Maar als ‘goedmaker’ wilde hij wel coffeeshops binnen 250 meter van scholen sluiten. Eén van de slachtoffers was de oudste coffeeshop van Amsterdam, de Mellow Yellow. Die had de pech dat de Kappersvakschool er in de buurt was gaan zitten.

Als die wietpas nu alsnog wordt ingevoerd, wat de VVD Amsterdam wil, dan was de sluiting van de Mellow Yellow (en vele andere coffeeshops) dus overbodig. Een fikse schadevergoeding voor de getroffen ondernemers lijkt dan op zijn plaats. Met behoorlijk bestuur heeft het in elk geval allemaal niks te maken.

Het is discriminerend

Stel je voor dat het Anne Frankhuis of het Rijksmuseum zouden melden: “Chinezen niet gewenscht”. Dat de Keukenhof en Zaanse Schans mensen met ‘het verkeerde paspoort’ weigeren. Dat we, om de files te bestrijden, auto’s met buitenlandse nummerborden van de weg halen. Het land zou op zijn kop staan. Maar als het over cannabis gaat, lijkt niets te dol. Het is niet liberaal

Het is niet liberaal

Het 2e Kamer-verkiezingsprogram van de VVD schrijft: “Onze geschiedenis is er één van nieuwsgierigheid, van handel en van lef….. Het land van ontspannen met verschillen omgaan. Van vrijheid die we niet alleen van de machthebbers kregen, maar juist ook van elkáár…. Dat is het Nederland dat wij koesteren.” Het program van de locale VVD ademt dezelfde sfeer van “durf en lef”.

In dat liberalisme passen “geen vet- of suikertaxen, of betuttelende etikettering om gedrag te beïnvloeden”. Alcohol is een kwestie van “eigen verantwoordelijkheid”, waarbij de VVD al jaren pleit voor méér alcoholverkooppunten in Nederland. Want de VVD vindt 68.000 verkooppunten voor alcohol te weinig, maar 560 coffeeshops in Nederland te veel.

Want bij cannabis is het vocabulair opeens: hinder, overlast, sluiten, illegaal en keihard aanpakken. Een volwassen burger die van een middel geniet dat aanzienlijk minder schadelijk is dan alcohol[1]? Die is in de ogen van de VVD een lastpak, een potentiële overlastgever.

En dat terwijl een ruime meerderheid van de VVD-achterban voor legalisering van cannabis is! Hoe teleurstellend dat zelfs de liberalen in de ‘verlichte’ stad Amsterdam géén ruimte gunnen aan de burger om zijn eigen leven in te richten.

Hoe dan wél?

Maak vliegen duurder. De gemeente Amsterdam bezit 20% van Schiphol. Gebruik die macht! Verminder het aantal hotel- en AirBnB-kamers in de regio Amsterdam; verhoog de toeristenbelasting; bestraf wangedrag op straat, zoals het dumpen van vuilnis, vernielingen, wildplassen.

Open méér coffeeshops en spreidt ze beter over de stad. Er wonen steeds meer mensen in Amsterdam, terwijl het aantal coffeeshops alleen maar afneemt.

Ook zonder toeristen krijg je dan rijen klanten op straat, het is geen rocket science. Geef de volwassen burger, Nederlander of toerist, de ruimte om te kiezen voor een minder schadelijk genotmiddel. En legaliseer nou eindelijk eens cannabis. Dat is hoog, hoog tijd. Wat zijn er voor argumenten tégen een normale, legale bedrijfstak? Waarom zou een liberaal tegen vrijheid voor burgers en ondernemers zijn? Ja, strafrecht, Opiumwet, de VN, moeilijk moeilijk. Ik weet het. Maar politiek is niet voor bange mensen.

De VVD-achterban begrijpt het prima; ik hoop dat de VVD-politici ook weer terugkeren bij hun liberale waarden. Durf en lef! Laten we elkaar in dit schitterende vrije land de ruimte geven.

Bron: voc-nederland.org
juli 2020

[1] In Nederland overlijden jaarlijks 5.300 mensen aan alcohol (cijfers WHO Europe). Aan cannabis nul. Wereldwijd zijn dit 3,3 miljoen alcoholdoden, versus nul cannabisdoden (cijfers WHO). Alcohol is een erkend kankerverwekkend middel, dat in Nederland jaarlijks 3.000 tot 5.000 gevallen van kanker veroorzaakt. Cannabis wordt als medicijn gebruikt door kankerpatiënten omdat het de symptomen verzacht en in sommige gevallen de kanker remt. Alcohol is legaal, cannabis is verboden.