Gereguleerde wiet naast bestaande assortiment

Gereguleerde wiet is prima. Daarover zijn vrijwel alle ondernemers binnen Cannabis Connect het eens. Maar de randvoorwaarden van het experiment zijn (nog) niet realistisch. Beter is het om stap voor stap gereguleerde wiet toe te voegen aan het bestaande assortiment van coffeeshops die dat willen.

130 afgevaardigden van coffeeshops kwamen op woensdag 12 december voor de vierde Cannabis Connect ondernemersdag bijeen op fort Voordorp, nabij Utrecht. Ze bespraken de AMvB die het wietexperiment gaat regelen. Verreweg de meeste aanwezigen spraken de wil uit om zoveel mogelijk samen op te trekken, al zit natuurlijk niet altijd iedereen op dezelfde lijn. Een overgrote meerderheid van de aanwezigen ziet het principe van het reguleren van cannabis zitten. Het experimentvoorstel dat er nu ligt, gaat echter niet werken, denkt een meerderheid van de ondernemers. Er moet nog echt wat aan de voorstellen worden gesleuteld om er een werkbaar experiment van te maken. Als dagvoorzitter Ruben Maes de aanwezigen vraagt of ze voor of tegen het wietexperiment zijn steekt een kleine meerderheid zijn hand op bij: ‘Ja, op voorwaarde dat…’. Bijna evenveel ondernemers houden het op: ‘Nee, tenzij…’. Een enkeling zegt ‘nee’.

Alternatief: Gefaseerd

Een groot deel van de coffeeshopondernemers staat dus kritisch tegenover de huidige invulling van het experiment, maar wil constructief met de overheid meedenken over een oplossing voor het achterdeurprobleem. Als alternatief voor de ‘clean sweep’ overstap (in één keer overstappen van het huidige assortiment naar een 100% gereguleerd aanbod) stelt Cannabis Connect een gefaseerde invoering van gereguleerde wiet voor. Daarbij voegen coffeeshops die daar behoefte aan hebben stap voor stap gereguleerde wietvariëteiten toe aan hun huidige assortiment.

‘Coffeeshops experimenteren al veertig jaar’

Gastspreker Raimond Dufour van Stichting Drugsbeleid meent dat het een kwestie van tijd is dat de cannabis gereguleerd wordt aangevoerd aan de coffeeshops. Hij stelt dat Nederland al veertig jaar experimenteert met coffeeshops en dat de coffeeshop zich daarbij bewezen heeft als vertrouwd verkooppunt. Waar het op de cannabismarkt nog aan schort is een betrouwbare cannabisproductie. Bij een experiment zou je daarom moeten concentreren op het optimaliseren van de cannabisteelt en niet op de coffeeshops. Van die coffeeshops moet je gewoon afblijven, die zijn een onderdeel van de oplossing.

Ook Dufour ziet een model voor zich waarbij gereguleerde wietsoorten worden toegevoegd aan het huidige bestaande assortiment van coffeeshops. Hij spreekt van een ‘(in)groeimodel’. Het is in wezen een andere naam voor de ‘gefaseerde invoering van gereguleerde cannabis’. In het begin leveren legale wiettelers enkele soorten aan een klein aantal coffeeshops. Naarmate de gereguleerde soorten aanslaan bij het publiek kunnen deze stap voor stap aan meer coffeeshops worden geleverd en kan het assortiment worden uitgebreid. Zo kunnen de gereguleerde wiettelers langzaam maar zeker het vertrouwen van de markt winnen en zullen steeds meer coffeeshops hun huidige assortiment vervangen door gereguleerde wietsoorten.

Teeltexperiment

In wezen zou het dus moeten gaan om een teeltexperiment, en niet om een coffeeshopexperiment. In het experiment moet worden gekeken naar: Welke gereguleerde soorten slaan goed aan? Welke minder goed? Welke telers zijn in staat om goede kwaliteit te bieden en lukt het ze om de wiet en hasj in de gewenste hoeveelheden op tijd in de coffeeshop te krijgen? Met andere woorden: Wordt het vertrouwen in gereguleerde cannabis even goed – of liever groter – als het vertrouwen in de huidige soorten?

Constructief bijdragen

De sfeer tijdens de vierde Cannabis Connect ondernemersdag was positief. Er was een besef van urgentie bij de aanwezigen. Je kop in het zand steken kan niet meer en dat geldt ook voor alleen ‘nee’ roepen. Coffeeshopondernemers hebben het volste recht om het niet eens te zijn met voorstellen die de overheid doet, maar als je het er niet mee eens bent zul je op een constructieve manier moeten bijdragen aan alternatieve oplossingen.

Tijdens de bijeenkomst werd door aanwezigen een hoop suggesties gedaan. Van het toestaan van thuisteelt en edibles tot het uitbreiden van de handelsvoorraad voor alle coffeeshops (ook buiten het experiment). Veel van deze voorstellen zijn door individuele shops en Cannabis Connect al meerdere malen aangedragen bij beleidsmakers.

Een door alle aanwezigen gedragen eenstemmig tegengeluid is er niet, maar met het streven naar een gefaseerde invoering van de gereguleerde wiet kan een grote meerderheid leven. Daarom lag de focus van het persbericht over de afgelopen ondernemersdag op die gefaseerde invoering. Op vrijdag namen meerdere media (RTL, BNR) het statement van de gefaseerde invoering over.

Daarnaast blijft de stuurgroep van Cannabis Connect zich hard maken om zoveel mogelijk andere pijnpunten (zoals verpakking, buitenlandse hasj, vrijwillige deelname, lokaal maatwerk, et cetera) binnen te halen.

Reguleren zonder experiment: De Wietwet

Een andere zaak die speelde was de vraag of Nederland wel de tijd heeft om eerst uitgebreid vier jaar te experimenteren met gereguleerde wiet. Internationale ontwikkelingen vragen om snelle regulering, zonder eerst een experiment af te wachten. Canada en een aantal Amerikaanse staten hebben wiet inmiddels gereguleerd en in Europa wil Luxemburg snel reguleren. Vier jaar wachten op de uitkomsten van een experiment zien veel ondernemers niet zitten.

Er ligt natuurlijk nog ook een Wietwet klaar die al door de Tweede Kamer is aangenomen. De Wietwet reguleert de wietproductie in heel Nederland en zou een experiment overbodig maken. Die wet wacht alleen nog op een goedkeuring door de Eerste Kamer, waarin nu geen meerderheid voor de Wietwet is. Maar in maart 2019 zijn er verkiezingen voor de Provinciale Staten. Deze verkiezingen bepalen de nieuwe samenstelling van de Eerste Kamer. Eén van de aanwezige coffeeshopondernemers opperde daarom als Cannabis Connect ondernemers gezamenlijk een paginagrote advertentie in verschillende kranten te zetten met een oproep om te stemmen op een partij die voor de Wietwet is.

Oplossing

Cannabis Connect heeft veel bereikt, maar we zijn er nog niet. De reacties op de Whatsapp groep van Cannabis Connect over de ondernemersbijeenkomst waren positief. Coffeeshop Best Friends (Amsterdam) schreef een uitvoerige brief die de positie van de coffeeshops goed weergeeft. De positie is voor iedere onderneming natuurlijk anders. Toch is het goed dat coffeeshops zich realiseren dat ze iets mogen (cannabis verkopen) dat anderen niet mogen. Aan de andere kant mag in de samenleving ook wat meer bewustzijn ontstaan dat coffeeshops een deel van de oplossing van een probleem vormen en niet de oorzaak.

Afgelopen ondernemersdag liet een stevig aantal aanwezigen zien dat de sector voor een belangrijk deel samen optrekt, ook al denkt niet iedereen over alles hetzelfde. Het zal er de komende jaren niet makkelijker op worden. Maar wat er ook gaat gebeuren, de ‘samen sterk strategie’ blijft de beste optie.

Redactie BCD, 15 december 2018