De Brabantse Breaking Bad

Terwijl de heksenjacht op de kleine cannabiskwekers onverdroten doordendert blijft het tijdens de kabinetsformatie oorverdovend stil over het echte probleem: de grootschalige wietindustrie. Toch gaat het hier volgens wetenschappers die jaarlijks aan het Ministerie van V&J rapporteren om een reusachtig gevaar dat zelfs dreigt politieke macht in handen te krijgen. Gevreesd wordt dat de onderwereld na de verkiezingen voet aan de grond krijgt in gemeenteraden. Intussen lacht Rutte alles weg. Mr. Maurice Veldman zet de feiten op een rij.

Schattingen over de omvang van wietteelt zijn een slag in de lucht

Over de omvang van de grootschalige hennepindustrie weten in de bovenwereld maar weinigen iets zinnigs te zeggen. Justitie schat het aantal hennepkwekerijen op zo’n 30.000. In 2016 ontmantelde de taskforce Brabant Zeeland ter bestrijding van hennepteelt 1207 kwekerijen. Het leeuwendeel van deze kwekerijen betrof echter kleinere thuistelers met een kamer van maximaal enkele honderden planten. Het ging hier dus meer om symbolisch wapengekletter dan om een krachtdadige aanpak van de grote georganiseerde hennepteelt.

Politiek weigert verantwoordelijkheid te nemen

Je zou zeggen dat er heel andere maatregelen moeten worden getroffen dan met veel vertoon voor de bühne de relatief kleine jongens op te rollen. Daarover horen we echter niets. Ook in de kabinetsformatie worden blijkbaar weinig woorden vuilgemaakt aan deze maatschappelijke problematiek. Er wordt van alles gelekt over de geheime onderhandelingen in Den Haag, maar niets over dit levensgrote probleem.

De wietindustrie waarin de grote jongens figureren is enorm. De overheid heeft echter geen flauw benul hoe groot de omvang bij benadering is en doet ene na de andere slag in de lucht. Dat is logisch, want als de overheid wel weet zou hebben van de omvang van de grootschalige wietteelt, zou dat betekenen dat deze in kaart is gebracht en vervolgens kan worden opgerold.

Ook het bedrijfsleven kan de verlokkingen van het snelle geld moeilijk weerstaan. Allerlei faciliteerders, zoals verhuurders, elektriciëns en vervoerbedrijven, zijn betrokken de grootschalige wietteelt. Zij verdienen volgens bronnen bij justitie per persoon zo’n € 10.000,00 per maand.

Onheilsprofeet verkoopt broodje aap

De overheid blijft zich halsstarrig verzetten tegen maatregelen die de wind uit de zeilen van de grootschalige wietwereld zouden nemen. Tegen de wietwet van D66 wordt vanuit het bestuurlijke en juridische establishment alleen maar geageerd.

Voormalig Minister van V&J Ard van der Steur bestond het tijdens zijn Kamerlidmaatschap voor de VVD de onheilsprofeet uit te hangen over de implicaties van dit meer dan zinnige idee: ‘Criminelen zullen de staatskwekerijen als nieuwe concurrenten zien, en we weten hoe criminelen met concurrenten omgaan’. Dat was natuurlijk broodje aap, en je zou je bijna afvragen waarom een politicus tegen beter weten in zulke rabiate onzin verkoopt.

Vanuit de landelijke politietop was het in 2014 voormalig plaatsvervangend hoofdcommissaris Bik die namens de politie tekeer ging tegen regulering van de aanvoer van cannabis naar coffeeshops. Deze politiechef beweerde dat de politie haar werk niet naar behoren kan uitvoeren als een aantal door de overheid gecontroleerde kwekerijen cannabis gaat kweken om coffeeshops te bevoorraden. Want, aldus deze vertegenwoordiger van de vaderlandse Hermandad, dan krijgen we overvallen en dat kan de politie niet aan. Volgens deze redenering zou regulering dus criminaliteit ten goede komen. Je hoeft maar één blik te werpen op de praktijk in de Amerikaanse deelstaten waar de teelt van marihuana al is toegestaan en je weet dat deze bangmakerij werkelijk kant noch wal raakt. Waar is het misgegaan met deze gezagsdrager?

Deze redeloze retoriek klinkt als muziek in de oren van de grote wiettelers, want die kunnen zo ongestoord hun gang gaan en hun kassa blijft rinkelen.

Wiettelers krijgen voet tussen de deur bij de gemeenteraden

Er is intussen een terechte angst ontstaan voor verwevenheid van de onderwereld met de bovenwereld. Komend voorjaar vinden gemeenteraadsverkiezingen plaats. Een opvallend geluid van verschillende lokale bestuurders is de angst dat de stoelen van raadsleden worden ingenomen door mensen met contacten in de onderwereld. Oorzaak: de grootschalige wietteelt.

Brabantse Breaking Bad

Een illustratief voorbeeld is de handel en wandel van de penningmeester van het CDA, Wim van der P., in de Brabantse gemeente Heeze-Leende. De beste man had op zijn erf een – volgens kenners bij de politie –  uitzonderlijk professioneel drugslab staan, met maar liefst 30.000 liter aceton en zoutzuur voor de productie van 5.000 kilo amfetamine en ecstasy.
In het drugslab kon dagelijks 100 kilo amfetamine en 150 kilo MDMA worden geproduceerd. De politie sprak van één van de grootste drugslabs uit de geschiedenis. Ze zijn in Brabant echt wel wat gewend, maar deze drugsapostel van het CDA kan direct worden gecast als hoofdrolspeler voor de Brabantse versie van Breaking Bad.

De tweede hobby van deze ondernemende christendemocraat was een forse hennepkwekerij. Er werd een kwekerij aangetroffen zonder planten. Van der P. was in 2012 ook al gepakt met een kwekerij. Toen was dit voor zijn partijgenoten geen aanleiding om hem te royeren en mocht hij gewoon aanblijven. We schrijven het jaar waarin toenmalig minister Opstelten de oorlog had verklaard aan cannabis door invoering van de wietpas. Waarom werd Van der P. de hand boven het hoofd gehouden terwijl kleine thuistelers met hun hele hebben en houden op straat worden gegooid?

Helpt het inderdaad als je als grootschalig drugsondernemer lid bent van de plaatselijke christendemocratische Broederbond?

Gemeenteraadslid in de problemen

Een gemeenteraadslid in Helmond had naar zijn zeggen een pand verhuurd waarin een hennepplantage werd aangetroffen. De burgemeester werd hierdoor ernstig in verlegenheid gebracht door druk vanuit de raad en een wethouder en  besloot het pand niet te sluiten omdat er, zoals ze beweert, geen juridische mogelijkheden waren. Dit laatste is onzin.
Een rechter zal een burgemeester geen strobreed in de weg leggen als deze besluit een woning te sluiten waar enkele jaren eerder een complete kwekerij is ontmanteld en nu alweer sprake is van een gebruiksklare kwekerij waar je alleen de stekken in de potten hoeft te stoppen. Verhuur speelt geen rol.

Vrees voor vermenging onder- met bovenwereld

Met deze voorbeelden wil ik niet betogen dat allerlei mensen die gelieerd zijn aan gemeentelijke politieke partijen in de onderwereld fungeren of deze faciliteren. Wel is zichtbaar dat op lokaal politiek niveau een terechte vrees is ontstaan dat tijdens de komende gemeenteraadsverkiezingen mensen uit de onderwereld via bekenden een gooi zullen doen naar raadszetels. Zo kan de onderwereld handig gebruik maken van vertrouwelijke informatie over bijvoorbeeld de bestrijding van hennepplantages, motorbendes en algemene interessante agendapunten als openbare aanbestedingen. Vanuit het rode pluche van de gemeenteraad kan uit de eerste hand allerlei informatieve dienstverlening aan de onderwereld worden aangeboden. Dit kan tot ondermijnende criminaliteit leiden, zo vrezen burgemeesters en andere betrokken experts. Het stempel ‘onder embargo’ zou verschrompelen tot een loze kreet.

Integriteitstoets voor kandidaat-raadsleden en -wethouders

Het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft een ‘handreiking integriteitstoetsing’ verspreid om kandidaat-gemeenteraadsleden en toekomstige wethouders te kunnen toetsen aan de hand van een risico-analyse. Commissaris van de Koning Clemens Cornielje van Gelderland schat de kans dat mensen uit onderwereld zelf plaats nemen in de gemeenteraden niet als groot in. Maar hij wijst er wel op dat stromannen en –vrouwen eenvoudig kunnen fungeren om handige informatie door te spelen. Het resultaat is hetzelfde. Zo wordt het er allemaal een stuk gemakkelijker op voor de onderwereld.

Waar blijft het politieke besef?

Hopelijk wordt de angst voor toenemende ondermijnende criminaliteit in de politiek en het openbaar bestuur nooit bewaarheid. Maar gelet op de politieke onwil om de zaken bij de wortel aan te pakken via regulering (om nog maar te zwijgen van legalisering op Europees niveau) zijn we nog lichtjaren verwijderd van de afschaffing van het even zinloze als ontwrichtende hennepverbod. En zo lang kijkt de onderwereld handenwrijvend toe en zal zij er alles aan doen haar greep op haar omgeving te verstevigen.

De politieke arena wordt de komende jaren naar het zich laat aanzien mede bepaald door een stel gereformeerde dorpse bleekscheten die jongeren verplichten om dagelijks op school staand het Wilhelmus te zingen als rituele verdedigingslinie tegen alle onheil. Dit is de embryonale beleving van relevante politieke vraagstukken voor christelijke politici anno 2017. Zie daar Neerlands hoop in bange tijden.