Steeds hogere straffen voor stash

Coffeeshophouders hebben een vergunning om cannabis te verkopen, maar zodra ze betrapt worden op een grotere voorraad buiten de coffeeshop hebben ze een probleem. De strafmaat voor een stashvan kilo’s is fors toegenomen sinds rechters een nieuwe Richtlijn kregen opgelegd. Mr. Maurice Veldman over een vers staaltje Haagse bluf over de rug van de coffeeshopeigenaren.

Nieuwe richtlijn hogere straffen

Het ziet er somber uit voor mensen die met een stash worden gepakt. Een nieuwe richtlijn bepaalt dat de rechter een straf van 10 maanden onvoorwaardelijk moet opleggen voor een stash. Eerder deze maand veroordeelde de Amsterdamse rechtbank iemand die 86 kilo hasj in zijn woning had liggen tot een gevangenisstraf van 160 dagen waarvan 120 voorwaardelijk. Dat is 40 dagen zitten, dus aanmerkelijk minder dan tien maanden.

In een uitspraak uit 2012 stond een coffeeshophouder uit Den Haag terecht voor een stash van circa 60 kilo. Hij werd veroordeeld tot een fikse gevangenisstraf voor een feit dat normaliter een schuldigverklaring zonder strafoplegging oplevert. Maar daarmee was de kous niet af. Het Gerechtshof bepaalde dat deze coffeeshophouder maar liefst € 640.000,00 moest betalen aan de Staat. De winst over de gehele periode van de stash werd ontnomen. Dit pakte rampzalig uit voor de coffeeshophouder.

Vernietigend oordeel

De coffeeshophouder werd gepakt met een stash die enkel was bedoeld om zijn coffeeshop bij te vullen. Van andere handel is niet gebleken. Overal in Nederland wordt een schuldigverklaring zonder strafoplegging uitgesproken, maar in Den Haag kreeg de exploitant een straf van negen maanden waarvan drie voorwaardelijk. Vervolgens werd een beslissing genomen over de wederrechtelijk verkregen winst van de coffeeshop.

De rechtbank oordeelde dat de winst ruim € 637.000 bedroeg waarvan ruim € 200.000,00 moest worden betaald aan de Staat. In hoger beroep velde het Haagse Gerechtshof een vernietigend oordeel en kwam tot een ontneming van ruim € 1.100.000,00, waarvan de coffeeshophouder € 640.000,00 moest terugbetalen.

Ruim een haf jaar gevangenisstraf

De coffeeshophouder had maar liefst 6,5 maand in voorlopige hechtenis doorgebracht en was alle vertrouwen in de Nederlandse rechtspraak verloren. Hij durfde niet in hoger beroep omdat hij zo veel verschillende rechters had gezien die hem allemaal het gevang instuurden. De beste man had van de overheid een vergunning om softdrugs te verkopen. Om dat mogelijk te maken had hij elders een stash, maar dat kwam hem te staan op ruim een half jaar in de cel. Vervolgens kreeg hij een fikse ontnemingsvordering aan zijn broek.

Loterij in de rechtbank

Dit alles gebeurde in dezelfde week dat het Haagse Gerechtshof het openbaar ministerie niet ontvankelijk verklaarde in de Checkpoint-zaak. Een duidelijker voorbeeld dat de Nederlandse rechtspraak een zeer hoog loterij-gehalte heeft, is niet denkbaar.

Nederland op zijn smalst

Het voor de coffeeshopbranche desastreuze oordeel van het Haagse Hof is gebaseerd op het zogenaamde Black Widow-arrest van de Hoge Raad uit 2003. In deze zaak ging het om coffeeshop Black Widow, die als epicentrum fungeerde voor niet alleen kleinhandel van cannabis, maar ook kilohandel. Zodra een koper voor kilo’s zich in de coffeeshop meldde werd deze meegenomen naar een woonboot om de kilo’s na betaling in ontvangst te nemen.

Amfetamine en ecstasy

De betrokkenen in de coffeeshop deden ook nog in harddrugs en leverden amfetamine, ecstasy en wat al niet meer. Het was daarom niet vreemd dat het Gerechtshof en de Hoge Raad oordeelden dat de winsten van Black Widow konden worden afgepakt. De coffeeshop lapte de gedoogregels aan de laars. De betrokken exploitant kreeg 2,5 jaar gevangenisstraf.

Appels met peren vergelijken

Deze situatie is wezenlijk anders dan een coffeeshop die om gebruik te maken van zijn gedoogverklaring en vergunning elders een voorraad cannabis heeft. Coffeeshophouders zijn inmiddels wel gewend geraakt aan deze spagaathouding, maar hen wordt het leven zuur gemaakt door de dreigende ontneming van winsten die zijn behaald. Deze hypocriete situatie houdt de gemoederen nu al 42 jaar bezig.

De boodschap is kort en helder: een coffeeshophouder kan het zich niet permitteren om een externe stash in de boeken te zetten. Ook mededelingen aan inspecteurs van de Belastingdienst dat de stash niet in de boeken kan, maar er wel is, zijn dodelijk. De boekhouding wordt verworpen en er volgen harde sancties.

Ook als de rechter je schuldig verklaart zonder straf op te leggen kan de winst van de coffeeshop worden afgepakt over de gehele periode dat de exploitant een stash had. Dat is bijzonder zuur.

Hoofdpijndossier gesloten

In Amsterdam heeft een aantal coffeeshophouders dit hoofdpijndossier gesloten door de hele aanvoer via externen te regelen. Het ziet er niet naar uit dat dit op korte termijn zal veranderen.

mr. Maurice Veldman, Amsterdam 27 september 2018