Coffeeshops buiten experiment staan zes jaar stil

Binnen het wietexperiment worden cannabisproducten getest en kunnen coffeeshops een grotere handelsvoorraad aanhouden. Waarom geldt dat niet voor alle coffeeshops?

De spelregels voor het experiment zijn inmiddels min of meer duidelijk. De gemeenten waar zal worden geëxperimenteerd met een gereguleerde achterdeur zijn binnen afzienbare tijd ook bekend. Een van de zeer positieve ontwikkelingen is dat coffeeshops binnen het experiment een handelsvoorraad van een week mogen gaan aanhouden. Maar volgens de huidige plannen zal deze verruimde handelsvoorraad alleen maar gelden voor experimentcoffeeshops. Slechts tien procent van alle coffeeshops zal deelnemen aan het experiment. Negentig procent van de coffeeshops valt daar dus buiten. Blijft de tijd voor die coffeeshops nog zes jaar stilstaan?

De afgelopen anderhalf jaar hebben de bonden, Cannabis Connect en afzonderlijke coffeeshops zich hard ingezet om de inkoop (ofwel achterdeur) van coffeeshops nou eindelijk eens op een veilige en transparante manier te regelen zodat zij gecontroleerde kwaliteit kunnen leveren. De bedoeling was dat al die inspanningen ertoe zouden leiden dat de situatie rondom de achterdeur in héél Nederland zou verbeteren. Bijvoorbeeld door toe te staan dat alle coffeeshops een grotere handelsvoorraad mogen aanhouden.

Russisch roulette Volksgezondheid

Je zou verwachten dat de overheid binnen het coffeeshopbeleid vooral focust op de Volksgezondheid. Als shops een grotere winkelvoorraad (meer dan de huidige 500 gram) mogen aanhouden, dan zouden ze de wiet die ze verkopen kunnen testen op kwaliteit. Als de toegestane voorraad gelijk is aan een weekomzet, heeft de ondernemer de ruimte om samples van de wiet die hij heeft ingekocht naar een laboratorium te sturen. Om te testen op werkzame bestanddelen, maar bijvoorbeeld ook op verontreinigingen met verzwaringsmiddelen en bestrijdingsmiddelen. Nu is het testen van wiet nog niet toegestaan. Binnen het experiment zal de wiet wél worden getest. Het is onbegrijpelijk dat negentig procent van de consumenten niet-geteste wiet moeten blijven consumeren, terwijl de mogelijkheden om te testen er wel zijn, zowel technisch als organisatorisch.

De overheid heeft als taak om de Volksgezondheid te waarborgen. Eigenlijk is er geen geldige reden meer te bedenken om het overgrote deel van de Nederlandse consumenten Russisch-roulette-wiet te laten consumeren. Op de zwarte markt zal de wiet nooit worden getest. Het toestaan van testen van coffeeshopwiet zou het betekenisvolle verschil kunnen benadrukken tussen coffeeshops en de illegale markt.

Draagvlak voor grotere handelsvoorraad

De beperkte handelsvoorraad van 500 gram werkt al jaren problemen in de hand. Maar politiek, juridisch en bestuurlijk blijkt er nu draagvlak om de maximale 500 grams voorraad in de coffeeshops -binnen het experiment- op te rekken naar een weekvoorraad, waarbij ook nog eens een voorraad mag worden aangehouden bij de teler.

Het toestaan van een weekvoorraad toont aan dat beleidsambtenaren en politici inmiddels begrijpen dat coffeeshops veel transparanter kunnen werken en constantere, stabielere kwaliteit kunnen leveren als zij grotere voorraden mogen aanhouden. Toch wordt het inzicht dat een kleine handelsvoorraad onnodige problemen oplevert voor coffeeshops de komende jaren waarschijnlijk alleen maar naar de experimentcoffeeshops in meer logische regelgeving vertaald.

Als het bestuurlijk, juridisch en politiek haalbaar is om de experimentcoffeeshops een voorraad van een week te gunnen, waarom zouden andere coffeeshops dan niet ook een voorraad van een week mogen gaan aanhouden?

Proefmensen

Het wetsvoorstel voor het wietexperiment maakt een strikte scheiding tussen de regels die van toepassing zijn op coffeeshops die wel en niet meedoen aan het experiment. Dat zou noodzakelijk zijn om de effecten van het experiment vast te kunnen stellen. Waar het gaat om de versterking van de voorlichtende functie van de coffeeshop wordt van deze strikte scheiding afgeweken. Alle coffeeshops moeten meewerken aan het optimaliseren van de voorlichting aan consumenten.

Op de zwarte markt zal de wiet nooit worden getest. Het toestaan van testen van coffeeshopwiet zou het betekenisvolle verschil kunnen benadrukken tussen coffeeshops en de illegale markt.

Ook de coffeeshopsector vindt het optimaliseren van de voorlichting en het vergroten van het consumentenbewustzijn belangrijk. Waarom zou je een belangrijke vooruitgang op het gebied van de Volksgezondheid alleen voorbehouden aan coffeeshops die meedoen aan het experiment? Door het onafhankelijk testen van cannabis kunnen ook de coffeeshops die niet deelnemen aan het experiment een gecontroleerd (schoon) product aan consumenten leveren. Als de mogelijkheden er zijn wil je als overheid toch geen experimenten uitvoeren over de hoofden van de gezondheid van consumenten? Proefdiergebruik balanceert al jaren op een ethische grens. Proefmensgebruik is ronduit onethisch!

Op het experiment als zodanig valt veel af te dingen. Maar het is zonder meer onwenselijk als het experiment betekent dat de niet deelnemende coffeeshops nog zes jaar moeten wachten op verbeteringen rondom de achterdeur en de controle op de veilige productie van cannabis.

Redactie BCD, 14 mei 2019