Stammenstrijd binnen rechterlijke macht om Growshopverbod finito?

Eén van de meest besproken juridische middelen waarmee justitie de hennepteler het leven zuur wil maken is het inmiddels bijna vierenhalf jaar oude Growshopverbod. Het bezit of te koop aanbieden van kweekspullen of kweekruimtes voor grootschalige teelt is een strafbaar feit waar maximaal drie jaar gevangenisstraf op staat of een geldboete van maximaal 82.000 euro. Ondanks het verbod is de growshop op zich niet verboden. De rechterlijke macht is hierover intern verdeeld maar daar lijkt nu een eind aan te komen.

Nieuw speeltje voor de speurder

Het Growshopverbod is onder speurders een populaire strafbepaling. Sinds de invoering geldt iedere gieter en tuinschaar in politiekringen als een verdacht product met de hoogste opsporingsprioriteit om de grootschalige beroepsmatige teler de voet dwars te zetten.

Growshop niet verboden

De kleine thuisteler mag zijn kweekspullen wel gewoon kopen. Growshops zijn niet verboden, hoewel de omschrijving Growshopverbod anders doet vermoeden. Dit blijft een groot misverstand dat leidt tot opmerkelijke meningsverschillen tussen rechters. Na ruim vier jaar is het tijd de balans op te maken.

Limburgse uitwassen

In december 2015 doet de Limburgse politie een grootschalige inval in een winkel voor tuinbenodigdheden. Plaats delict is de gemeente Echt-Susteren. De politie rukt met groot materieel uit om haar nieuwste speeltje van Justitie in praktijk te brengen. Gewapend met het fonkelnieuwe Growhopverbod moet het deze keer toch lukken een vermaledijde verkoper van kweekspullen de nek om te draaien. Want zulks is de opdracht van de regering. De verwachtingen zijn hoog gespannen.

Arrestaties om plantenvoeding

De politie slaat vier personen in de boeien: de uitbater, twee personeelsleden en een bezoeker/leverancier die plantenvoeding levert, maar op de dag van de inval enkel een kerstcadeau langs bracht. Al deze tuinliefhebbers worden afgevoerd en in de cel gesmeten. Tijdens de verhoren leggen ze uit dat ze niets te maken hebben met grootschalige henneptelers en dat hun nering helemaal niet geschikt is voor het grote werk. De leverancier van plantenvoeding had een doosje met flesjes van een halve liter in zijn kofferbak liggen, maar die waren helemaal niet bestemd voor de winkel in kwestie.

Ondermijning van nachtrust

Niettemin wordt zijn auto in beslag genomen en moet hij 9.000 euro betalen om deze weer terug te krijgen. Omdat deze bonafide verkoper als een misdadiger is af geserveerd kan hij zijn slaap vanaf dat moment moeilijk vatten. De strijd tegen ondermijning raakt de nachtrust van onschuldigen.

Drie rechters buigen zich over de strafzaken

Justitie draalt tot 2019 met het nemen van een beslissing tot vervolging. Alle ‘verdachten’ worden gedagvaard voor de Meervoudige Strafkamer waar normaliter personen terechtstaan die een straf horen eisen van meer dan één jaar.

Allemaal vrijspraken

Na een dag inhoudelijke behandeling vol vragenvuur van belangstellende rechters vraagt de Officier van Justitie vrijspraak in alle zaken. Tegenover de bezoeker met flesjes plantenvoeding put de Officier zich tijdens de zitting uit in excuses, omdat deze nooit had mogen worden gedagvaard. Dat is opmerkelijk want een Officier van Justitie klaagt aan en verontschuldigt zich daarbij nooit. Alle verdachten worden vrijgesproken.

Rechterlijke discussies in kiem gesmoord

Vanaf 2015 raakt de rechtspraak in verwarring en strijden de gerechtshoven in Den Bosch en Den Haag meer tegen elkaar dan dat ze aan uniforme rechtspraak doen. Volgens het gerechtshof Den Bosch is het simpele bezit van assimilatielampen, kweekbodems en afzuiginstallaties streng verboden. In Den Haag is het echter allerminst verboden om deze spullen in bezit te hebben, het gaat daar vooral om de criminele intentie grote jongens te faciliteren. De Haagse rechters kijken naar de bedoeling van de wetgever en leggen het Growshopverbod uit zoals het in de parlementaire geschiedenis staat omschreven. In Den Bosch neigt men naar de fundamentalistische zienswijze dat ieder tuingereedschap een aanhouding en bijpassende straf verdient.

Rekkelijken en preciezen

In deze richtingenstrijd tussen rekkelijken en preciezen lijken de Haagse rechters nu aan het langste eind te trekken. Geheel conform de Haagse gedachtegang adviseerde de Advocaat Generaal de Hoge Raad recentelijk in een zaak waarin het voorhanden hebben van een klassiek arsenaal kweekbenodigdheden, zoals assimilatielampen, koolstoffilters, afzuiginstallaties etc. onderwerp van geschil is. Deze spullen stonden nota bene in een ontmantelde hennepkwekerij. En de uitspraak in kwestie was van het Gerechtshof Den Bosch.

Deze ontmantelde kwekerij is niet verboden, aldus het advies dat door de Hoge Raad in veruit de meeste gevallen wordt gevolgd. Als deze voorzet door de Hoge Raad wordt gevolgd komt daarmee een einde aan het heilloze gekeuvel tussen de Bossche raadsheren en hun Haagse collegae. En dat is een hele geruststelling voor handelaren in growshop-spullen en trouwens voor iedereen die geeft om de rechtsstaat.

Mr. Maurice Veldman, Amsterdam, 21 augustus 2019