Gewoon Cannabis!
De meerderheid van de Nederlanders wil dat cannabis wordt gelegaliseerd. Dat strookt niet met de recente uitspraak van een advocaat van de ABN AMRO Bank dat de maatschappelijke acceptatie van cannabis afneemt.
Cannabis is maatschappelijk geaccepteerd in Nederland, het is een normaal product. Veel mensen kopen CBD-olie van gerespecteerde Nederlandse merken bij de drogist. Iedere Nederlander weet dat je hasj en wiet beter bij je vertrouwde coffeeshop kunt kopen dan bij een illegale dealer op straat. De Tweede Kamer heeft in 2017 een wet aangenomen die cannabis moet gaan legaliseren (de Wietwet, die overigens nog wel een keer door de Eerste kamer moet worden aangenomen). Als je ontdekt dat je zoon van 16 jaar wel eens blowt, ga je als verstandig ouder een goed gesprek met hem aan over de do’s en don’ts wat betreft drugs, alcohol en seks, in het Nederland van nu.
De advocaat van de ABN AMRO Bank die (in de bankrekeningen-rechtszaak van Project C afgelopen maandag) beweert dat het draagvlak voor de normalisering van drugsgebruik afbrokkelt, lijkt zijn uitspraak te baseren op de mening die heerst binnen bepaalde kringen, die hun uiterste best doen om een beeld neer te zetten van ondermijning door drugsproductie en handel in Nederland. In die visie past het niet dat cannabis normaal en geaccepteerd is.
Motivaction
Onderzoek laat iets heel anders zien: Uit een peiling van Motivaction in 2015 blijkt dat 70 procent van de Nederlanders voor legalisering van cannabis is. Daarbij valt op dat de mening van een politieke partij die legalisering niet ziet zitten vaak niet overeenstemt met de mening van de stemmers op die partij. Van de VVD-stemmers wil 77% cannabis legaliseren en dat geldt ook voor 65% van de CDA-stemmers, 62% van de PVV-stemmers en 51% van de CU-stemmers. Ook onderzoeken van vóór 2015 tonen aan dat Nederlanders overwegend voor legale cannabis zijn. Het percentage pro-legaliseringstemmers groeit al jaren.
Normalisering cannabisgebruik een feit
Hoogleraar Dirk Korf stelt in ‘Justitiële verkenningen’ (2006) in een artikel over de normalisering van cannabisgebruik: ‘In kwantitatieve zin spreekt voor normalisatie van cannabisgebruik dat het ‘commonplace’ is geworden, weliswaar niet onder de totale bevolking, maar wel binnen grote groepen van vooral jonge mensen. Als zij zelf nog nooit geblowd hebben, kennen ze vaak wel leeftijdsgenoten die gebruiken. Zij weten hoe zij aan cannabis kunnen komen, enzovoort. Kortom: cannabis is simpelweg aanwezig in de leefwereld van jonge mensen.’ Korf stelt verder dat cannabisgebruik grotendeels ontdaan is van associaties met afwijkend gedrag en criminaliteit. Het is een normaal maatschappelijk verschijnsel geworden, legt de hoogleraar uit. ‘Cannabisgebruikers vormen niet meer een van de rest van de samenleving afgezonderde groep, een subcultuur met van de hoofdcultuur afwijkende waarden en normen. Zij komen uit alle lagen van de bevolking en participeren actief in de samenleving, middels studie en/of werk. Het roken van een joint is dan ook tegenwoordig niet meer zozeer te begrijpen in termen van wegvluchten voor problemen of protest tegen de maatschappij, maar vooral als een van de vele vormen van consumptiegedrag.’
Niet alleen in Nederland is cannabis een breed geaccepteerd product geworden. In Canada is cannabis legaal en veel andere landen flirten met legale wiet.
Denemarken
Denemarken overweegt om in de stad Kopenhagen te experimenteren met legale cannabis. De gemeenteraad is in grote meerderheid (44 van de 45 zetels) voor zo’n experiment maar de overheid is er nog niet helemaal uit. In Christiania, een anarchistische vrijstaat binnen de Deense hoofdstad met een rijke krakersgeschiedenis, zijn wiet en hasj al jaren vrij verkrijgbaar. Christiania kent een soort gedoogsituatie, enigszins vergelijkbaar met Nederland. Het idee van de overheid bij het gedogen van cannabis in Christiania is dat het beter op die ene plek kan worden toegestaan, zodat het in de rest van de stad geen overlast veroorzaakt. De Denen zijn in hun nuchterheid vergelijkbaar met Nederlanders. Een op de drie Denen heeft wel eens een jointje gerookt, hoewel dat volgens de wet eigenlijk niet mag. Waarom zou je de verstrekking van cannabis daarom niet gewoon goed regelen? Het probleem met drankmisbruik is vele malen groter dan problemen die cannabisconsumptie met zich mee brengen. En de consumptie van cannabis is breed geaccepteerd. In vrijwel iedere supermarkt in Kopenhagen worden opvallend veel blikjes cannabisdrank verkocht. Zonder THC, maar toch. In het kader van de legalisering van medicinaal cannabisgebruik heeft Denemarken besloten om de productie in eigen land toe te staan. Deense ‘no nonsense’ dus.
Luxemburg
In Luxemburg een vergelijkbaar verhaal. Luxemburg heeft een historische band met Nederland. Het Groothertogdom maakte ooit deel uit van ons land. De vlaggen van beide landen verschillen alleen in de blauwtint. De minister van gezondheid van Luxemburg liet deze zomer op nieuwssite Politico weten dat het drugsbeleid van de afgelopen halve eeuw (een verbod op cannabis) heeft gefaald. Het verbod op cannabis maakt het alleen maar interessanter voor jongeren. ‘Het is tijd voor een open houding naar drugs,’ aldus de minister. Luxemburg werkt inmiddels aan de legalisering van cannabis.
Californië
In Californië is de consumptie van wiet al sinds decennia breed geaccepteerd. De legaliseringsgolf van cannabis in Amerika startte in deze West-Amerikaanse staat, maar de daadwerkelijke legalisering was er pas in 2018 een feit. Een aantal Amerikaanse staten (waaronder Colorado) gingen Californië voor. In de Emerald Triangle, het gebied ten Noorden van de stad San Francisco, is naast wijnproductie de wietproductie al jarenlang vol op stoom. Die wietproductie was al gestart sinds de legalisering van medicinale cannabis in 1996. Inmiddels is de cannabisproductie er zo normaal dat er wordt gefocused op de manier waarop die productie plaatsvindt. Waarom lampen gebruiken als wiet ook sun grown kan worden geproduceerd? Ook gaat het steeds meer over het vermijden van pesticiden en biologische of zelfs biodynamische teelt. Cannabisconsumptie is in Californië geen issue, het is er gewoon.
In Nederland is het roken van cannabis al anderhalve generatie een geaccepteerd verschijnsel. Ouders die een universitaire studie hebben afgerond en tijdens een feestje regelmatig zelf een jointje opsteken leggen hun schoolgaande zoon uit dat hij beter spacecake kan bakken met wiet van zelf geteelde planten uit de achtertuin, dan op school via-via zijn wiet te kopen. Dan krijg je geen gedonder op school en weet je zeker dat er geen troep in je wiet zit. Ook de coffeeshop is voor de meeste Nederlanders geen enge plek. Veel Nederlanders zijn er zelfs een beetje trots op als ze in Italië op vakantie van een Italiaan te horen krijgen: “Ah, Olanda: Amsterdam! Coffeeshops!”
Eén miljoen Nederlanders consumeert recreatief cannabis, maar dat betekent nog steeds dat veel meer Nederlanders niet blowen. De meeste van die niet-consumenten zal het echter een zorg zijn dat er in coffeeshops cannabis wordt verkocht en geconsumeerd, dat er op een festival op veel plekken een wietlucht hangt, of dat iemand op zolder of in zijn achtertuin een paar planten kweekt. Cannabisconsumenten veroorzaken doorgaans geen problemen. De meeste coffeeshops zijn geaccepteerd in de buurt en hebben vaak een belangrijke sociale functie. In een aantal gevallen dragen coffeeshops met speciaal opgeleide beveiligers zelfs bij aan een leefbare en veilige buurt.
Probleem is illegale status, dus: legaliseer!
Waar veel mensen wel een probleem mee hebben is dat wiet grootschalig illegaal wordt geteeld, dat er brandgevaarlijke situaties bestaan in die illegale wietplantages en dat er mogelijk verboden pesticiden worden gebruikt door illegale telers. Dat komt omdat het allemaal illegaal moet worden geproduceerd en dát wordt niet zonder meer door iedereen geaccepteerd. Het wietexperiment roept bij veel niet-blowers vragen op. Waar moet je nog mee experimenteren? Bij veel Nederlanders heerst eerder een gevoel van ‘regel het nou eens een keer fatsoenlijk en legaliseer die handel!’
Mediwiet
Dat gevoel van acceptatie was er al tijden, maar het is sinds de opkomst van de medicinale wiet alleen maar vergroot. De CBD-olie wordt naast officieel medicijn ook veel gebruikt voor allerlei klachten als ontstekingen, flinke pijn, pijntjes, slaapproblemen en nog tal van klachten waar een arts vaak niet meteen raad mee weet. Althans niet in de ogen van de patiënt. Het gebruik van medicinale wiet geeft veel patiënten het gevoel dat ze het verhelpen van hun klachten enigszins zelf kunnen sturen. Het geeft mensen een vorm van autonomie en daar is momenteel veel behoefte aan. De sterke opkomst van het medicinale gebruik van cannabis heeft ertoe geleid dat er inmiddels in veel Nederlandse gezinnen cannabisproducten aanwezig zijn. Cannabis hoort er tegenwoordig gewoon bij, voor jong en oud.
Acceptatie
In veel landen zijn inmiddels in supermarkten allerlei cannabisdrankjes (zonder THC), of CBD-houdende sigaretten en voedingswaren te koop. Cannabis wordt door een groot deel van de Europeanen niet echt meer als drugs gezien. In Nederland is dat al een hele generatie aan de gang. Cannabis is normaal.
Opmerkingen zoals die van premier Rutte over ‘cannabistroep’ zijn stuiptrekkingen van een achterhoede in de samenleving die links en rechts is ingehaald door wereldwijde ontwikkelingen. ‘Zelfs in Libelle verschijnen artikelen over cannabisolie,’ schrijft Anouk Boone in haar column in de Volkskrant op 22 oktober 2019 over de acceptatie van cannabis in ons land.
Natuurlijk, iedereen heeft recht op een eigen mening over cannabis. Zoals de premier niets van cannabis wil weten zijn er ook nog mensen die niets van een smartphone moeten hebben. Deze mening dienen we te respecteren. Die mening van enkele individuen doet niets af aan de maatschappij brede aanvaarding van de smartphone of cannabis.
Redactie BCD, 26 oktober 2019